“SÁCH VÀ CUỘC SỐNG”

- MỘT HÀNH TRÌNH TỈNH THỨC TÂM HỒN

Kính thưa các thầy cô giáo cùng các em học sinh thân mến!

Bạn đã bao giờ lặng người vì một cuốn sách chưa? Đã bao giờ bạn thấy một dòng văn như giọt nước nhỏ xuống lòng mình, rồi lan ra thành những vòng tròn ký ức? Nếu từng như vậy thì “Sách và Cuộc sống” chính là lời hồi đáp dịu dàng dành cho tâm hồn bạn.

Được chủ biên bởi Tiến sĩ Vũ Dương Thúy Ngà, người dành trọn tâm huyết cho việc khơi dậy và lan tỏa văn hóa đọc tại Việt Nam, cuốn sách không chỉ đơn thuần là một tuyển tập mà còn là một bản hòa ca giữa tri thức và cảm xúc, là lời kể của một thế hệ trẻ đang học cách sống sâu sắc hơn qua từng trang sách.

Cuốn sách được Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam xuất bản năm 2020, gồm 199 trang. Sách tập hợp những bài viết tiêu biểu đạt giải cao của học sinh trung học phổ thông, cao đẳng và đại học trong Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức.

Sách gồm 4 phần chính, mỗi phần tập trung vào một khía cạnh khác nhau của văn hóa đọc và sự ảnh hưởng của sách đối với cuộc sống:

Phần 1 sẽ là nơi lưu giữ 12 chia sẻ, cảm nhận chân thành. Mỗi bài là một mảnh cảm xúc, nơi mỗi người viết lại câu chuyện của mình thông qua lăng kính của một cuốn sách. Có những câu chuyện không cần đến lời văn hoa mỹ hay cốt truyện cầu kỳ, nhưng vẫn đủ sức lay động lòng người – bởi chính sự chân thành, giản dị mà sâu sắc trong từng con chữ. Mỗi câu chuyện ấy như một lát cắt tinh tế của cuộc sống, giúp ta soi chiếu lại chính mình, những người xung quanh, và những giá trị tưởng như nhỏ bé mà vô cùng thiêng liêng.

Trong hành trình đọc, có lẽ ai cũng từng bắt gặp một câu chuyện khiến trái tim mình thổn thức. Có thể đó là một truyện ngắn về ký ức quê nhà, như Quê nội của Nguyễn Thị Huyền Trang nơi ta tìm thấy hình ảnh của tuổi thơ và tình cảm gia đình ấm áp. Hay đó là một câu chuyện xúc động về người cha thầm lặng trong Một ngày của bố của Mai Thị Trà My khiến ta chợt nhận ra tình yêu không phải lúc nào cũng cần nói thành lời. Rồi đến Tô-Tô-Chan: Cô bé bên cửa sổ nơi ta bắt gặp một tâm hồn trẻ thơ hồn nhiên, tự do, và một nền giáo dục nhân văn khiến ta phải tự hỏi: “Thế nào là một môi trường sống thật sự dành cho trẻ em?”

Nếu mỗi cuốn sách là một phép màu, thì mỗi người viết chính là người góp phần thắp lên phép màu ấy trong lòng người khác. Sau những cảm nhận sâu sắc về các tác phẩm đã làm thay đổi nhận thức, phần hai sẽ đưa bạn đọc đến với những sáng tác mang tính khơi nguồn cảm hứng những bài viết không chỉ là lời kêu gọi, mà còn là những bức tranh sống động về vẻ đẹp của việc đọc sách. Từng con chữ, từng hình ảnh, từng dòng văn đều là sự kết tinh của tình yêu với sách một tình yêu không chỉ được giữ lại cho riêng mình mà được lan tỏa đến mọi người.

Từ Phép màu của sách của Trần Thị Kim Oanh nơi trang sách hiện lên như người bạn nhiệm màu, giúp con người vượt qua nỗi buồn và tìm lại chính mình; đến Sách và cuộc sống của Huỳnh Từ Hoàng Nghi một lời nhắn gửi tha thiết về vai trò của sách giữa đời thường bận rộn; hay Cuốn sách cuộc đời của Đoàn Thị Quỳnh Hương nơi sách không chỉ là vật vô tri, mà là người bạn tâm giao trên hành trình trưởng thành.

8 tác phẩm 8 cách thể hiện khác nhau, từ truyện ngắn, tản văn cho đến những trang viết đậm chất tự sự. Nhưng tất cả đều chung một nhịp đập: Thức tỉnh tình yêu đọc sách trong trái tim người đọc.

Ấn tượng nhất trong tôi vẫn là hình ảnh bé Hạ An trong tác phẩm “Cuốn sách cuộc đời”:

          Hạ An, một cô bé khiếm thị, đã mất mẹ trong một tai nạn giao thông. Mẹ cô là người duy nhất luôn đồng hành, dạy em cảm nhận cuộc sống qua sách. Sau cái chết của mẹ, Hạ An tìm thấy niềm an ủi và động lực trong cuốn sách "Sống như những đóa hoa" mà mẹ từng yêu thích. Dù gặp phải nhiều khó khăn trong cuộc sống, từ sự thiếu thốn tình cảm của người dì ghẻ đến việc phải vào cô nhi viện, Hạ An vẫn kiên cường vượt qua, tiếp tục ước mơ trở thành nhà văn. Mười năm sau, cô trở thành một nhà văn nổi tiếng, mắt cô đã nhìn thấy, trở lại thăm mộ mẹ và đọc cho mẹ nghe cuốn sách mà mẹ đã để lại. Câu chuyện khép lại với một thông điệp sâu sắc: sách không chỉ là tri thức, mà còn là người bạn luôn ở bên, giúp ta vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống.

Mỗi câu, mỗi chữ trong bài viết không phải là sự khoe mẽ ngôn từ, mà là nỗi đau được chuyển hóa thành hy vọng, là bóng tối được viết bằng ánh sáng. Câu chuyện không chỉ khiến người đọc rơi nước mắt, mà còn khiến họ lặng đi vì nhận ra: sách có thể không thay đổi thế giới, nhưng có thể cứu một con người và đôi khi, chỉ vậy thôi… cũng đã là một phép màu. Một lời nhắn gửi đến người đọc hôm nay

Bạn thân mến, nếu bạn từng nghĩ rằng một cuốn sách là điều nhỏ bé thì hãy đọc “Cuốn sách cuộc đời” này nhé!

Khi đọc một tác phẩm, chúng ta không chỉ tiếp nhận câu chuyện, mà còn cảm nhận được những nỗi đau, những ước mơ, những bi kịch và hy vọng ẩn sau mỗi nhân vật. Chính vì thế, việc tưởng tượng và viết tiếp câu chuyện không chỉ là một hành động sáng tạo, mà còn là cách để chúng ta kết nối sâu sắc hơn với tác phẩm và những nhân vật mà chúng ta đã gặp.

Chúng ta sẽ cùng nhau tiếp nối những câu chuyện đã từng làm chúng ta rung động và suy ngẫm ở phần 3. Một trong những câu chuyện nổi bật là Chí Phèo – tác phẩm đã vẽ nên một bi kịch đau thương về số phận con người qua hình ảnh của Chí Phèo, một người bị xã hội bỏ rơi, rơi vào cơn cuồng nộ của chính mình. Liệu Chí Phèo sẽ tìm thấy được một lối thoát cho cuộc đời mình, hay sẽ mãi mãi trở thành một sản phẩm của hoàn cảnh?

Cùng lúc đó, Bí mật giao ước bóng tối của Bùi Thị Tuyết Lan lại đưa chúng ta vào một thế giới kỳ bí, nơi mà những bí mật sâu kín và những lời giao ước giữa các thế lực tối tăm đan xen. Câu chuyện này không chỉ khiến ta phải suy nghĩ về ranh giới giữa thiện và ác, mà còn khiến chúng ta tự hỏi: Liệu sự lựa chọn của nhân vật có thực sự là tự do, hay chỉ là một sự sắp đặt của những thế lực vô hình?

Hãy cùng chúng tôi bước vào một hành trình tiếp nối đầy lôi cuốn và bất ngờ, nơi những mạch cảm xúc sẽ lại được khơi dậy và dẫn dắt chúng ta vào những cung bậc mới của tư duy và cảm nhận. Sự sáng tạo không có giới hạn, và mỗi câu chuyện đều xứng đáng có một kết thúc hoặc một bước ngoặt hoàn toàn mới mẻ bạn sẽ viết tiếp như thế nào? Chúng ta hãy cùng đọc khám phá cảm nhận câu chuyện này trang 116 nhé!

Chúng ta đang sống trong một thời đại công nghệ, nơi mà những chiếc điện thoại thông minh, những mạng xã hội, và những màn hình điện tử dễ dàng chiếm lĩnh thời gian và sự chú ý của chúng ta. Trong bối cảnh đó, việc đọc sách dường như đã trở thành một thói quen bị lãng quên, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ. Nhưng liệu chúng ta có thể làm gì để thay đổi điều này? Làm sao để sách, với tất cả những tri thức và giá trị mà nó mang lại, có thể trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày?

Trong phần 4, chúng ta sẽ cùng khám phá 23 kế hoạch và biện pháp khuyến khích mọi người đọc sách nhiều hơn. Những kế hoạch này không chỉ dừng lại ở việc tạo ra các chương trình đọc sách truyền thống mà còn sáng tạo, độc đáo, giúp khơi dậy niềm đam mê và tình yêu với sách trong lòng mỗi người. Những ý tưởng này đến từ những tác giả nổi bật như Võ Hòa An, Trần Thị Phương Thảo, Đỗ Minh Châu, và nhiều tác giả khác, những người đã không ngừng nỗ lực để lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng.

Từ việc tổ chức các cuộc thi đọc sách, chia sẻ sách trực tuyến, đến việc tạo không gian đọc sáng tạo và xây dựng thư viện di động, mỗi kế hoạch đều mang một thông điệp mạnh mẽ: đọc sách không phải là nhiệm vụ, mà là một niềm vui, một hành trình khám phá vô tận. Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu những phương pháp hiệu quả giúp mỗi người, mỗi bạn trẻ, mỗi cộng đồng đều có thể khám phá lại niềm đam mê đọc sách. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ nhưng chắc chắn, để làm cho văn hóa đọc sách không chỉ tồn tại, mà còn phát triển mạnh mẽ trong mọi lứa tuổi, mọi đối tượng. Cuộc cách mạng đọc sách không phải là một điều xa vời, mà là một hành động có thể bắt đầu ngay từ bây giờ, ngay tại nơi chúng ta đứng.

Các bạn thân mến!

 “Sách và Cuộc sống” không dừng lại ở việc đọc nó thôi thúc ta sống, yêu, cảm và tạo ra những giá trị tốt đẹp từ chính những gì ta học được. Nếu bạn từng nghĩ rằng giới trẻ ngày nay không còn mặn mà với sách, cuốn sách này sẽ khiến bạn phải suy nghĩ lại và có thể sẽ khiến bạn rơi nước mắt vì xúc động. Bởi trong từng dòng viết, bạn sẽ thấy niềm tin, ước mơ, và cả sức mạnh của tri thức đang âm thầm lớn lên từng ngày.

“Sách và Cuộc sống” không chỉ là sách nó là một tia sáng. Một tia sáng nhẹ nhàng, bền bỉ, và đủ sức đánh thức khát vọng học hỏi, khát vọng sống đẹp trong mỗi chúng ta. Cuốn sách không chỉ đơn thuần nói về việc đọc sách, mà còn giúp tôi nhận ra rằng sách là người bạn đồng hành thầm lặng nhưng vô cùng quý giá. Nhờ sách, tôi hiểu hơn về lòng biết ơn, sự kiên trì, và cả cách để sống một cuộc đời có ý nghĩa. Có lúc, tôi như thấy mình trong những dòng chữ khi thì là một đứa trẻ hay mơ mộng, khi lại là người đang loay hoay đi tìm bản thân trong những năm tháng tuổi học trò. Những điều ấy khiến tôi nhận ra rằng cuộc sống này dù còn nhiều khó khăn, nhưng chỉ cần có tri thức và niềm tin, ta vẫn có thể vươn lên như cây xanh hướng về ánh sáng.

Đừng chỉ đọc cuốn sách này hãy để nó sống trong bạn. Đó là thông điệp tôi muốn gửi gắm đến các bạn! Hãy yêu sách như yêu chính gia đình mình.